Ukraynalı ve Rus yetkililer Mart 2022’den bu yana ilk kez İstanbul’da bir araya geldi. Müzakereler artık daha düşük bir seviyede planlanmış olsa da, Türk ve ABD temsilcilerinin de katılımıyla gerçekleşmeye devam ediyor.
Ukrayna ve Rusya, ABD ve Türkiye temsilcilerinin de yer aldığı bir formatta ateşkes görüşmeleri için ilk girişimde bulunmak üzere Cuma günü Türkiye’de bir araya gelmeye başladı.
Antalya’daki NATO Dışişleri Bakanları toplantısına katılan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Washington’un Cuma günkü toplantının sonucuna ilişkin yüksek beklentileri olmadığını söyledi.
Rubio, “Başkan Trump ve Başkan Putin birebir etkileşime girmedikçe bu konuda büyük bir ilerleme olmayacağını düşünüyorum,” dedi.
Rubio sabah saatlerinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ile bir araya geldi. Cuma günü Rus ve ABD’li yetkililer arasında da ayrı ayrı görüşmeler yapılması bekleniyor, ancak Rubio Moskova’nın delegeleriyle kendisinin görüşmeyeceğini söyledi.
Daha sonra Türk ve ABD’li yetkililer Ukrayna heyetiyle bir araya gelecek ve görüşmeler üçlü bir formatta devam edecek: Türkiye-Ukrayna-Rusya.
Heyetlere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov ve Rusya Devlet Başkanı Yardımcısı Vladimir Medinsky başkanlık ediyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin perşembe günü Ankara’da yaptığı açıklamalara göre, Ukrayna heyeti “en azından gerilimi azaltmaya yönelik ilk adımları, savaşı sona erdirmeye yönelik ilk adımları, yani ateşkesi denemek” istiyor.
Rus heyetinin bunun için gerekli yetkiye sahip olup olmadığı konusunda şüpheler var. Ancak Vladimir Medinsky perşembe günü İstanbul’da düzenlediği kısa basın toplantısında ekibinin ‘karar verme yetkisine sahip olduğunu’ söyleyerek yanıt verdi.
Kiev ve aralarında ABD’nin de bulunduğu uluslararası ortakları Moskova’yı daha geniş kapsamlı bir barış anlaşmasının ilk adımı olarak 30 günlük koşulsuz bir ateşkesi kabul etmeye çağırıyor.
Kiev defalarca olası bir ateşkesi görüşmeyi umduğunu söyledi. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak cuma günü yaptığı açıklamada ateşkesin Kiev’in “en önemli önceliği” olmaya devam ettiğini belirtti.
Yermak ayrıca Zelenskiy ile “bazı nedenlerle Türkiye’ye gelmeyen” Putin arasında doğrudan bir görüşme yapılmasının İstanbul’daki görüşmeler için önemli bir konu olduğunu da sözlerine ekledi.
Rusya toplantıyı 2022 görüşmelerinin devamı olarak sundu ve savaşın “temel nedenleri” olarak gördüğü, Rusya’nın Ukrayna’nın NATO ve AB hedefleri, Kiev’e tüm yabancı askeri desteğin askıya alınması ve Ukrayna’nın askerden arındırılması konularının ele alınması gerektiğini vurguladı.