Türkiye’nin SAFE fonuna dahil olma ihtimali Yunanistan’da alarma yol açtı. Atina, Ankara’nın Avrupa savunmasına entegre olmasını engellemek için her yolu denerken, AB içindeki yalnızlaşma korkusu nedeniyle eli kolu bağlı durumda. Yunan basını, durumu “diplomatik bir hezimet” olarak yorumladı.
Avrupa Birliği’nin yeni savunma fonu SAFE’e Türkiye’nin dahil olma ihtimali, Yunanistan’ın yüreğini ağzına getirdi. Türkiye’nin savunma sanayisine yapılacak dev yatırımı, komşu eli kolu bağlı izliyor.
Brüksel’de onaylanan ve 150 milyar euroluk ortak bir savunma bütçesiyle hayata geçirilecek SAFE, Avrupa’nın savunma sanayisini güçlendirmeyi hedefliyor.
AB üyesi 27 ülkeden 26’sının onayıyla kabul edilen fon, yalnızca Macaristan’ın çekimser kaldığı bir oylamayla geçti.
Fakat fondan “üyelik adaylığı sürecindeki ülkelerin” de yararlanabilecek olması, Türkiye’nin bu kapsamda destek almasını neredeyse kesinleştirdi.
Türkiye’nin Avrupa’yla olan savunma anlaşmalarının yeni bir aşamaya taşınmasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Bu durum, Yunanistan’da büyük endişe yarattı.
HER YOLU DENİYORLAR
Yunanistan, fonun üçüncü ülkelere açılması hâlinde özellikle Türkiye’nin katılımına karşı çeşitli hukuki ve siyasi önlemler almak için hazırlanıyor. Ancak yapabilecekleri son derece sınırlı.
Yunan hükümetine yakın kaynaklara göre, SAFE’in 16. maddesi, “üye ülkelerin güvenlik ve savunma çıkarlarının dikkate alınması” şartını getirerek Atina’ya manevra alanı bırakıyor.
Türkiye’yi bir “güvenlik tehdidi” olarak değerlendiren Yunanistan, bu maddeyi kullanarak Türkiye’nin proje bazında yatırım almasını engellemeye çalışıyor.
Bu iddianın temelinde de Yunanistan’ın, Yunan adaları etrafındaki kıta sahanlığını 12 mile çıkarma önerisi yer alıyor.
Yunan basınına göre Başbakan Kiryakos Miçotakis’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la bu meseleyi doğrudan görüşmek istemesi, meseleyi AB’ye taşımadan Yunan adalarının on iki mil meselesini ikili ilişkiler düzeyine taşıma arzusunu gösteriyor.
Miçotakis’in öncelikleri arasında 1995’te TBMM’nin kabul ettiği “savaş sebebi” kararının kaldırılması, deniz yetki alanlarının belirlenmesi ve Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin imzalanması gibi konular yer alıyor.
Ancak Türkiye’nin böyle bir anlaşmayı kabul edeceği düşünülmediği gibi, Türkiye’nin bu anlaşmayı kabul etmemesinin de AB’nin yatırımlarını durdurmayacağı düşünülüyor. Bu durumda Yunanistan’ın yapacak hamlesi kalmıyor.
ELİ KOLU BAĞLI
Yunan basını, Yunanistan, böylesi gelişmelerin önüne geçmek için süreci durduramasa bile yavaşlatabileceğini öne sürdü.
Türkiye’nin SAFE çerçevesinde destek almasına karşı veto yetkisini kullanmasa bile, Atina’nın süreci ağırlaştırarak dolaylı bir fren mekanizması yaratabileceği konuşuluyor.
Bu tavır, AB içindeki acil güvenlik planlarını sekteye uğratma riskini barındırsa da, Yunanistan açısından ulusal güvenlik gerekçesiyle meşrulaştırılmaya çalışılıyor.
Ancak Yunan basınına göre Yunanistan’ın böyle bir hamlesi AB içerisinde Macaristan gibi yalnızlaşması anlamına gelebilir.
SAFE anlaşması, Macaristan’ın oy kullanmamasına rağmen imzalandı. AB, yerel gerginlikleri önemsemeyerek Rusya’nın kıta üzerindeki tehdidine daha çok önem veriyor.
Bu hususta Türkiye’nin askeri gücü de AB için önem taşıyor. Yunanistan, yalnızlaşmamak için Türkiye’ye karşı büyük adımlar atamıyor.
YUNAN BASINI ÖFKELİ
Yunan basını, bu durumu Miçotakis’in “siyasi başarısızlığı” olarak değerlendirdi ve Yunan halkının öfkesini dile getirdi.
Yunanistan’ın 12 mil sorunu hakkındaki eylemlerini yorumlayan Dimokritia gazetesi, “Bay Miçotakis bundan da kurtulmaya karar verdi, artık tamamen aptallara hitap ettiğinden emin. Şimdi de egemenliğimizi kansız ve vicdansız bir şekilde Türklere devrettiği için kendisini alkışlamamızı istiyor.” diye yazdı.
ProtoThema sitesi ise, Yunan düşünce PASOK’un kuruluşunun sözlerine yer verdi. PASOK, “Hükümet, AB ile ilişkileri dondurulmuş, NATO üyesi olarak Yunanistan’ı savaşla tehdit eden, Kıbrıs’ın acımasız Atilla işgalinin sorumluluğunu taşıyan ve ülke içinde insan haklarını ihlal eden bir ülkenin Avrupa savunmasına katılımını destekleyerek diplomatik bir hezimeti ‘fırsat penceresi’ olarak nitelendirmeye çalışıyor” diye yazdı.
Miçotakis’in bu konudaki eylemleri, Yunan halkı tarafından eleştirilmeye devam ediyor.
